PZL-104 Wilga w TBiU

Od sześciu lat Wydawnictwo ZP wydaje serię TBiU – Technika Broń i Umundurowanie. Wydaje się, że nie przypadkiem skrót nawiązuje do kultowych zeszytów TBiU – Typy Broni i Uzbrojenia wydawanych od początku lat siedemdziesiątych przez Wydawnictwo MON, a od 1990 przez Bellonę. W mojej opinii tego typu mini monografie są bardzo potrzebne, gdyż za umiarkowana cenę dostarczają w rozsądnej dawce informacje, więcej niż krótkie opisy w prasie i necie, mniej niż dla szerszego czytelnika nudne, szczegółowe publikacje,. Niezaprzeczalną zaletą tego typu „papierowych” publikacji jest personalizacja autora, tak cenna w porównaniu z anonimowością i brakiem odpowiedzialności za słowo panującym w sieci.

W dziesiątym Numerze TBiU przedstawiono sylwetkę jednego z najpopularniejszych polskich samolotów lat powojennych, wielozadaniowego PZL-104 Wilga. Autorem zeszytu jest autor wielu książek o tematyce lotniczej, wielki popularyzator lotnictwa a także przez pewien czas członek zespołu konstruktorskiego pracującego nad Wilga właśnie! Nie można Panu Andrzejowi odmówić kompetencji, doświadczenia i talentu, co pełni potwierdza prezentowane opracowanie. Jak zwykle w TBiU w sposób zwięzły opisano genezę, rozwój, produkcję i zastosowanie samolotu a także jego opis techniczny.

Historia Wilgi jest świetną ilustracją sytuacji polskiego lotnictwa na przestrzeni ostatniego półwiecza. Poszukiwanie w warunkach siermiężnego socjalizmu optymalnego rozwiązania konstrukcyjnego przy licznych ograniczeniach sprzętowych, materiałowych, administracyjnych i politycznych nie było łatwe i rzadko kończyło się sukcesem. Tak też było w przypadku Wilgi, której pierwsza wersja –Wilga 1 wraz ze swoim silnikiem WN-6 okazała się klapą. Zapewne gdyby nie podpisany na wyrost kontrakt z Indonezją historia maszyny skończyła by się na pierwszym prototypie. Konieczność ratowania kontraktu stworzyła możliwość opracowania prawie nowej konstrukcji Wilgi 2, która stała się punktem wyjścia do opracowania kilkudziesięciu wersji maszyny wyprodukowanej w liczbie ok. tysiąca egzemplarzy latających pod niebem wszystkich kontynentów, z wyjątkiem Antarktydy.

Zeszyt ten stanowi przy okazji suplement do wydanej w roku 1983 książki R. Kaczkowskiego „Samolot PZL-104 Wilga”, Biblioteczka Skrzydlatej Polski nr 28. Przedstawia bowiem dalsze losy konstrukcji, zwłaszcza rozwój i produkcję ostatnich wersji Wilgi 2000, w pewien sposób zamykając historię tego oryginalnego, na swój sposób ładnego samolotu.

Osobiście miałem okazję zetknąć się z nim kilka razy, najbliżej w roku 2000, kiedy to wykonałem z niego kilka skoków, oraz miałem przyjemność podążać za Wilgą na holu w szybowcu Bocian, co wspominam bardzo miło.

Jedynym słabym punktem są rysunki, w których część kadłuba została znacząco zaciemniona przez, jakoby cień rzucany przez skrzydła. Efekt jest raczej mizerny, gdyż zmniejsza czytelność rysunku w obrębie kadłuba. Czemu hipotetyczne słońce świeci na wszystkich rysunkach pod tym samym kątem i tak samo intensywnie chyba tylko Autor wie.

Podsumowując, zarówno Wilga, jako ważny samolot w historii polskich skrzydeł, jak i prezentowana publikacja warte są wydania 19 złotych i poświęcenia czasu na lekturę.

Andrzej Glass

Samolot wielozadaniowy PZL-104 Wilga
Technika Broń i Umundurowanie
Wydawnictwo DWZP 2016
Broszura 56 stron, liczne zdjęcia i rysunki,

lot-nisko.blog.pl

22 III 2016

Powiązane wpisy:

Polskie konstrukcje lotnicze tom VI

A. Frydrychewicz, konstruktor