PZL-101 Gawron – bez fajerwerków i bez wpadek

Wydawnictwo Stratus wyraźnie przyspiesza z serią Samolot po polsku MAXI. Po bardzo udanej monografii jednomiejscowych wersji MiGa-15 pojawiła się kolejna, także dotycząca samolotu budowanego w Polsce na radzieckiej licencji, a właściwie opracowanej lokalnie jego wersji rolniczej. PZL-101 Gawron, bo o nim mowa, był w zasadzie Jakiem-12M z drobnymi zmianami lepiej dostosowującymi płatowiec do zadań agro: zmiana kąta skosu skrzydeł, „garb„ w tylnej części kadłuba, inaczej zaklinowane podwozie. Prosty i tani w produkcji i obsłudze samolot znalazł zastosowanie nie tylko w agrolotnictwie, wprowadzając polskie agrolotnictwo na światowe rynki, ale także w aeroklubach i lotnictwie sanitarnym. Przez dekadę produkcji powstało 325 maszyn.

Układ książki jest już klasyką dla serii. Trochę tekstu o historii samolotu oraz opisu technicznego. Do tego bardzo dużo zdjęć, w sposób biało-czarny lub kolorowy oddających klimat polskich lotnisk cywilnych czterech ostatnich dekad XX wieku. Do tego kilka schematów i rysunki w rzutach poszczególnych wersji. Całości dopełniają  barwne sylwetki (17) oraz lista produkcyjna samolotów.

Tekst rozpoczyna się od opisu początków agrolotnictwa w powojennej Polsce. Tutaj zbyt obszernie, w stosunku do reszty tekstu, opisano zastosowanie samolotów Li-2 do zwalczania szkodników w lasach. Ten fragment tekstu (str. 3-6) skopiowany został niemal słowo w słowo z monografii samolotu Li-2 z tej samej serii (str. 83-84). Dalej mamy opisane okoliczności powstania Gawrona, jego produkcji i eksploatacji. Opis konstrukcji zajmuje w sam raz tyle miejsca, ile potrzeba na przedstawienie tej stosunkowo prostej konstrukcji. Porównując ze wspomnianą już monografią samolotu Li-2 tego samego Autora, wyraźnie widać poprawę zarówno w formie, jak i treści, a przede wszystkim znacznie mniej jest błędów, w zasadzie tylko redakcyjnych. Strona graficzna i jakość druku jak zwykle na bardzo przyzwoitym poziomie.

Dariusz Karnas
Samolot wielozadaniowy PZl-101 Gawron
Stratus,
2022
92 strony w miękkiej oprawie.
Liczne zdjęcia, rysunki, tablice barwne
 
Powiązane wpisy:

Mikojan Guriewicz MiG-15. wersje jednomiejscowe w lotnictwie polskim – wspaniały samolot. A książka?
Samolot wielozadaniowy Lisunow Li-2 - książka niedopracowana
TS-8 Bies – Samolot po polsku MAXI nabiera rozpędu
RWD-8 - sprawiedliwość oddana niedocenianej maszynie