sobota, 3 kwietnia 2021

Ił-14 – lepsza kiła niż skok z Iła

Takim powiedzonkiem, stawiającym w niezbyt korzystnym świetle samolot Ił-14, uraczył mnie kiedyś mój instruktor spadochronowy. Na obraz ten wpłynął nie tylko trudny i niebezpieczny sposób opuszczania maszyny przez skoczków, ale też niezwykły wypadek z marca 1962 roku, kiedy doszło do zderzenia skoczka z lecącym niżej samolotem, w którym spadochroniarz poniósł śmierć, a lądujący awaryjnie samolot spisano ze stanu. Na szczęście nie było więcej ofiar.
Generalnie samolot Ił-14 należy uznać za konstrukcję udaną, niezawodną, bezpieczną i ekonomiczną. Samolot powstał jako udoskonalona wersja wcześniejszego Iła-12, zaprojektowana z uwzględnieniem wniosków z produkcji i eksploatacji poprzednika. Wspomniane Iły stanowiły pośrednie ogniwo pomiędzy przedwojennym C-47 (DC-3)/Li-2, a turbośmigłowymi An-24. W konstrukcji zastosowano niezawodne silniki gwiazdowe oraz podwozie z kołem przednim. Solidna konstrukcja, łatwość obsługi i zadowalające osiągi sprawiły, że Iły-12/14 zdominowały wewnętrzne trasy w Związku Radzieckim, a w krajach satelickich umożliwiły rozwój komunikacji zarówno krajowej, jak i wewnątrzeuropejskiej. Mniej zadowolone z maszyny było wojsko. O ile bowiem przewóz żołnierzy/spadochroniarzy nie nastręczał większych problemów, to skomplikowany za/wyładunek sprzętu i towarów poważnie ograniczał wykorzystanie samolotu w roli wojskowego transportowca. W Polsce nowe samoloty podniosły na wyższy poziom obsługę tras PLL LOT oraz zdolności transportowe lotnictw wojskowego. Co ciekawe, najnowsze samoloty kierowane były do przewozu najważniejszych osób w państwie. Gdy pojawiały się nowe maszyn, zastępowały one poprzedników, którzy kierowani byli do innych zadań lub przekazywanie do LOTu. Samoloty Ił-14 zapisały piękną, czterdziestoletnią kartę w historii lotnictwa wojskowego.
Kolejny tomik Samolotów wojska polskiego klasycznie już składa się z kilku części: Geneza – 14 stron o powstaniu samolotu Ił-12 i jego ewolucji do Iła-14. Rozwój konstrukcji – 12 stron o doskonaleniu maszyny, wersjach rozwojowych, użytkownikach oraz produkcji licencyjnej w CSRS i NRD. Ił-14 w Polsce – 18 stron opisu bogatej historii służby w różnych rolach, od samolotów VIP, poprzez klasyczne transportowce, po samolot zwiadu elektronicznego i holownik celów powietrznych. Do tego osiem stron opisu technicznego oraz dodatek Ił-18 w lotnictwie polskim – udane nawiązanie do tematu tomiku, opisujące mało znaną historię służby większych turbośmigłowców Iliuszyna w polskiej armii. Drugi dodatek traktuje o powstaniu, badaniach i smutnym końcu polskiego czterosilnikowca MD-12.
Są też niedociągnięcia. Autorzy pozostali w kręgu terminów rosyjskojęzycznych nazywając kabinę pasażerską salonem, a fotele krzesłami, str. 6, 23. Na str. 27 jest już kabina pasażerska. „…takie zmiany takie jak około dwukrotne …”, str. 22. „… co pociągnęło za sobą zmianę i kształt anten na kadłubie”, str. 39. „W spodzie kadłuba – w pokryciu i w pokładzie kabiny- wycięto …”, str. 40. „… odbiorników prądu znajdujących się na samolocie”, str. 58.
Jak zwykle, mogliby się bardziej postarać.
 

Gruszczyński J., Fiszer M.
100 lat polskich skrzydeł
Tomik 54, Ił-14
Edipresse Polska S.A.
64 strony, w miękkiej oprawie.
Liczne zdjęcia.

 
 Powiązane wpisy:

100 lps t.1 F-16
100 lps t.2 PZL-23
100 lps t.3 Mi-24
100 lps t.4 PZL-7
100 lps t.5 MiG-29
100 lps t.6 PZL-37
100 lps t.7 PZL-11
100 lps t.8 MiG-21
100 lps t.10 Mi-8
100 lps t.12 CASA C-295M
100 lps t.13 Su-22
100 lps t.15 PZL-130
100 lps t.17 C-130
100 lps t.18 MiG-15 
100 lps t.20 Su-7
100 lps t.21 Mi-14
100 lps t.24 Leonardo M-346 Bielik
100 lps t.26 Jak-23
100 lps t.29 TS-11 Iskra
100 lps t. 30 MiG-17
100 lps t. 32 Ił-28
100 lps t. 33 MiG-19
100 lps t. 37 I-22 Iryda - polska(bez)nadzieja
100 lps t. 40 SM-1 - prekursor
100 lps t. 41 MiG-23 - niedoceniony
100 lps t. 43 Mi-2 - Czajnik do wszystkiego
100 lps t. 45 TS-8 Bies - najbardziej polski 
100 lps t. 48 An-2 - ulubiony pterodaktyl
100 lps t. 49 PZL W-3 Sokół - śmigłowiec do wszystkiego
100 lps t. 50 An-26 - dobry samolot
100 lps t. 51 Black Hawk - śmigłowiec symbol
100 lps t. 52 Su-20 – typ przejściowy
100 lps t. 55 SH-2G Seasprite – polskie lotnictwo pokładowe w całej okazałości
100 lps t. 57 An-28/M28 - gorzki sukces
100 lps t. 59 i 62 Jak-11 i Jak-18 - samoloty szkolno-treningowe Jakowlewa
100 lps t. 63 SW-4 - marketingowa porażka do kwadratu
100 lps t. 66 Jak-12 - samolot prawdziwie wielozadaniowy

100 pls t. 69. SBLim-2Art - ostatni Mohikanin


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz