Skrzydlata Polska ML 10/2025. Już dopiero

Cos się kończy i coś się zaczyna. Po z górą czterdziestu latach eksploatacji do historii polskiego nieba przechodzą samoloty Su-22. Pozostawiając na boku dyskusję o sensowności utrzymania ich w służbie przez ostatnie dwie dekady, należy docenić ich rolę w rozwoju polskich skrzydeł, zwłaszcza w ubiegłym wieku. Zarówno pod względem liczby maszyn, jak i ich możliwości bojowych stanowiły one niewątpliwie krok milowy w rozwoju zdolności naszego lotnictwa uderzeniowego. Niełatwą służbę w ich kabinach czy na płytach lotnisk pełniło wielu żołnierzy, podnosząc swoje kwalifikacje, nierzadko do poziomu mistrzowskiego. Czas jednak płynie nieubłaganie i Suki definitywnie znikają z polskiego nieba. Na szczęście wiele z nich zachowało się w muzeach, kolekcjach czy na pomnikach. Choć tylko statycznie, dalej będą cieszyć oczy kolejnych pokoleń miłośników lotnictwa.
Jak mawiał klasyk „mężczyznę poznaje się nie po tym, jak zaczyna, ale po tym jak kończy". Z tym końcem służby wielu typów maszyn bywało różnie. Przewrotny los nie pozwolił także Su-22 i ich pilotom pożegnać się z szeroką publicznością w Radomiu. Symboliczne pożegnanie, które odbyło się 11 września br., jak i wcześniejszy dzień rozstania dla spotterów i mediów zorganizowane zostały tak jak należy. Pomimo trudnej sytuacji, można zorganizować uroczystość z należytą starannością, dając licznej grupie osób okazję do pożegnania. Miejmy nadzieję, że ta udana lekcja znajdzie kontynuację przy pożegnaniu kolejnych zasłużonych typów maszyn. Kilka kończących służbę w najbliższym czasie pozostało. Wojskowi, nie zmarnujcie tej szansy.
 
TOP 3
1. Zabytkowe szybowce znowu na Gliwicami. Cieszy, że w Polsce przybywa ludzi, a czasem i instytucji, którym leży na sercu zachowanie dziedzictwa polskiego lotnictwa, nie tylko na starych fotografiach czy muzealnych eksponatach, ale żywych maszynach przywróconych niebu, ku pokrzepieniu naszych serc. Od wielu lat jednym z wiodących w tym zakresie jest Klub Zabytkowych Szybowców w Gliwicach, który wraz z Aeroklubem Gliwickim zorganizował już piąty Zlot Szybowców Zabytkowych. Niegdyś powszechne na polskich lotniskach: Bociany, Piraty czy Foki wyciągnięte z zakurzonych zakątków hangarów i pieczołowicie odremontowane dostarczają niezapomnianych wrażeń ich pilotom. Dzięki takim imprezom także nam twardo stąpającym po ziemi dają okazję do podziwiania ich piękna i wdzięku. Obszerne sprawozdanie z imprezy przygotował, jak zwykle niezawodny, Marcin Sigmund.
2. Su-22 w Polsce. Materiał podsumowujący ponad czterdzieści lat służby samolotów Su-22 z biało-czerwoną szachownicą. Osiem dobrze napisanych i zilustrowanych stron. Gdyby nie błędna liczba zakupionych maszyn jednomiejscowych - 80 na str. 8 - artykuł znalazłby się o pozycję wyżej.
3. Sytuacja niemieckich portów regionalnych. Kolejny materiał przedstawiający problemy trapiące niemieckie lotniska i linie lotnicze. Tym razem mowa jest o portach regionalnych, z których tylko kilka osiąga w miarę znośne wyniki. Reszta skazana jest na wegetację pod kroplówką dotacji i oczekiwanie na lepsze czasy, które już dawno minęły. Artykuł Piotra Geise jest szczególnie interesujący jeżeli spojrzymy na zawarte w nim treści przez pryzmat lotnisk w Polsce. Nie płacząc nad rozlanym mlekiem lub raczej złotówkami w Radomiu czy kilku innych portach o małym ruchu, możemy być bardzo zadowoleni z wyników, które uzyskują nasze lotniska z grupy ”milionerów”.

Powiązane wpisy: 

 Skrzydlata Polska ML 9/2025. Krew i łzy

Skrzydlata Polska ML8/2025. Pierogarnia
Skrzydlata Polska ML7/2025. Innowacje, nowe podąża ścieżką starego?
Skrzydlata Polska ML 6/2025. Krytyczne spojrzenie na zachód
Skrzydlata Polska ML 5/2025. Władek nie wydurniaj się
Skrzydlata Polska ML 4/2025  Zdarzenie jak szóstka w Lotto
Skrzydlata Polska ML 3/2025. Elektryczna zadyszka
Skrzydlata Polska ML 2/2025. Skrzydlatej matematyczne problemy
Skrzydlata Polska ML 1/2025. Numer południowy
Skrzydlata Polska ML 12/2024. Roczek Fafika
Skrzydlata Polska ML 11/2024. Czekając na rewolucję
Skrzydlata Polska ML 10/2024. Lot na rynku
Skrzydlata Polska ML9/2024. Kawa nad K2
Skrzydlata Polska ML8/2024. Tani wypełniacz zamiast wspomnienia o ciekawym człowieku i jego osiągnięciach
Skrzydlata Polska ML7/2024. Odtwarzanie zDOLności
Skrzydlata Polska ML 6/2024. Obyś setki nie doczekał
Skrzydlata Polska ML 5/2024. Concorde, następne pokolenie?
Skrzydlata Polska ML 4/2024. Transportowe mrzonki
Skrzydlata Polska ML 3/2024.
Skrzydlata Polska ML 2/2024. Błędy duże, małe i malutkie
Skrzydlata Polska ML 1/2024. Jaki pierwszy numer, taki cały rok?
Skrzydlata Polska ML 12/2023. Samolot nie dla każdego
Skrzydlata Polska ML 11/2023 – pomysł na DOLa
Skrzydlata Polska ML 10/2023 – wodorowa nadzieja
Skrzydlata Polska ML 9/2023 – rozmyta przyszłość lotnictwa
Skrzydlata Polska ML 7/2023 – nam strzelać nie kazano
Skrzydlata Polska ML 6/2023 - wojsko w cywilu
Skrzydlata Polska ML 5/2023 – pożegnanie papugi
Skrzydlata Polska ML 4/2023 – politykierstwo ponad fakty, z lotnictwem w tle
Skrzydlata Polska ML 3/2023 – wojna odkryta
Skrzydlata Polska ML 2/2023 – pożegnania, pożegnania, pożegnania
Skrzydlata Polska 12/2022. Hypki na Papieża
Skrzydlata Polska 11/22 – od Raptora do „traktora”
Skrzydlata Polska 10/22 – Alicja w krainie prądu
Skrzydlata Polska 8/22 – Zamierające pokazy
Skrzydlata Polska 7/22 – pomiędzy rzeczywistością a fantazją
Skrzydlata Polska 6/22 – niskoemisyjna
Skrzydlata Polska 5/22 – helikopter z wyciągarką
Skrzydlata Polska 4/22 – wojna? Jaka wojna?
Skrzydlata Polska – magazyn sprzeczności 

 

Lotnictwo 9/2025. Zguba na zgubę

Historia lotnictwa pełna jest różnych ciekawych, czasem niecodziennych, często groźnych wydarzeń. To one właśnie dodają lotniczemu rzemiosłu wyjątkowego smaczku i dreszczyku emocji. Sprawiają także, że od swojego zarania lotnictwo stanowi pożywkę dla sensacyjnych wiadomości, przekazywanych z ucha do ucha, opisywanych w gazetach, pokazywanych w TV czy Internecie. O tych najgłośniejszych pamięć pozostaje na lata, dekady z czasem nawet na wiek(i). Inne, drobniejsze lub mniej spektakularne giną w natłoku coraz większej ilości informacji, choć często ich dramatyczny przebieg w mniejszy lub większy sposób wpłynął, lub właśnie nie wpłynął, na dalsze losy świata. W przypadku wielu z nich historia mogła potoczyć się inaczej. Od pewnego czasu w magazynie Lotnictwo Maciej Strembski publikuje krótkie, zwykle czterostronicowe artykuły o tego typu wydarzeniach. Zestrzelenia samolotów cywilnych, ucieczki pilotów na stronę wroga, fatalne pomyłki i temu podobne. Seria ta przypadła mi do gustu zarówno ze względu na poruszane tematy, jaki i ich formę. Materiały są na tyle obszerne by przeciętnego czytelnika zainteresować i dobrze poinformować. Ci zaś, których poszczególne incydenty bardziej zaciekawiają, otrzymują porcję motywacji do poszukiwania dokładniejszych informacji. Szkoda, że ten cykl nie jest publikowany w każdym numerze Lotnictwa.
 
TOP 3
1. „Bomba poszła” Zgubienie bomby wodorowej przez załogę bombowca B-36. Opis jednego z ujawnionych przypadków zagubienia bomby jądrowej przez amerykański bombowiec w latach pięćdziesiątych. Połączenie ówczesnej dość zawodnej techniki lotniczej z bombami o kolosalnej sile rażenia mogło wielokrotnie doprowadzić do niewyobrażalnej wręcz katastrofy. Póki co mamy szczęście. Chyba większe niż sobie uświadamiamy, gdyż zdarzeń takich było wiele, a większości z nich nie wiemy i zapewne się nigdy nie dowiemy, zwłaszcza o tych, które wydarzyły się w ZSRR/Rosji i Chinach. Tekst skłaniający w dzisiejszych bardzo niespokojnych czasach do chwili refleksji.
2. Modernizacja techniczna polskiego lotnictwa wojskowego w latach 2024-2025. Cykliczne pojawiający się na łamach magazynu Lotnictwo temat dotyczący zmian zachodzących w lotnictwie spod znaku biało-czerwonej szachownicy. A że w ostatnich latach dużo się w tym obszarze dzieje, zarówno przy realizacji już podpisanych kontraktów, jak i negocjacji lub finalizacji kolejnych, kompilacja ich bieżącego stanu jest bardzo potrzebna. Pokazuje ona nie tylko postęp, ale też zmiany w priorytetach i planach na przyszłość. Generalnie żegnamy stare maszyny pochodzenia wschodniego, na ich miejsce pozyskujemy konstrukcje zachodnie, ale co nie mniej ważne, to co już mamy modernizujemy, co w przeszłości było raczej rzadkością. W sumie czternaście stron bogato ilustrowanego, bardzo aktualnego tekstu. 
3. Lotnictwo Japońskiej Straży Wybrzeża. Tym razem L.A. Wieliczko bierze na tapet, paramilitarne jednostki lotnicze japońskiej straży wybrzeża. Opisuje ich strukturę, zadania oraz używane statki powietrzne. Jak zwykle dużo ciekawych informacji i zdjęć przyprawionych szczyptą egzotyki.

Powiązane wpisy:
Lotnictwo 7-8/2025. Mit podniebnych rycerzy
Lotnictwo 6/2025. Putina z Zełenskim nieformalny sojusz
Lotnictwo AI 5/2025. Antek wiecznie żywy5-antek-wiecznie-zywy.html
Lotnictwo AI 4/2025. Samolot „prezydencki”
Lotnictwo AI 3/2025. Samoloty pasażerskie – dynamiczna stagnacja
Lotnictwo AI 2/2025. Magia pierwszego razu
Lotnictwo AI 1/2025. Samba, kawa i Millenium
Lotnictwo AI 12/2024. Tuba propagandowa pełna marketingowego bełkotu
Lotnictwo AI 1/2025. Samba, kawa i Millenium
Lotnictwo AI 11/2024. Polska śmigłowcami stoi
Lotnictwo AI 10/2024. Staruszek Hercules, początki
Lotnictwo AI 9/2024. Polski przemysł lotniczo-kosmiczny – rozkwit czy agonia?
Lotnictwo AI 8/2024. Ciekawie, solidnie, atrakcyjnie?
Lotnictwo AI 7/2024. Niszowiec z kraju klonowego liścia
Lotnictwo AI 6/2024. Szerokokadłubowy Embraer
Lotnictwo AI 5/2024. Rok F-16 w Europie wschodniej
Lotnictwo AI 4/2024. Lotnicze dylematy Wuja Sama
Lotnictwo AI 3/2024. Stare i nowe Herculesy Trójkąta Weimarskiego
Lotnictwo AI 2/2024. Samoloty (roz)bojowe?
Lotnictwo AI 1/2024. Konkurencja i lobbing wśród magazynów lotniczych
Lotnictwo AI 12/2023. Historia coraz bardziej odległa, przyszłość coraz bardziej niepewna
Lotnictwo AI 11/2023. Podniebna artyleria
Lotnictwo AI 9/2023 – żółta kartka za bylejakość
Lotnictwo AI 8/2023 – odmitologizowanie Concordskiego
Lotnictwo AI 7/2023 – różne wymiary polityki odstraszania
Lotnictwo AI 7/2023 – różne wymiary polityki odstraszania
Lotnictwo AI 5,6/2023 – granice kryptoreklamy
Lotnictwo AI 4/2023 – PZL-130 Orlik – po co nam to było?
Lotnictwo AI 3/2023 – bylejakość Boeinga tuczy Airbusa
Lotnictwo AI 1/2023 – modernizacja po amerykańsku
Lotnictwo AI 12/2022 – numer wiele objaśniający
Lotnictwo AI 11/2022 – przekleństwo Jaskółki
Lotnictwo AI 10/2022 – szklane kule Airbusa i Boeinga
Lotnictwo AI 9/2022 – śmigłowce na fali wznoszącej
Lotnictwo AI 8/2022 – śmigłowiec, którego nie ma
Lotnictwo AI 7/2022 – spalone marzenie
Lotnictwo AI 6/2022 – drony po polsku
Lotnictwo AI 5/2022. Zbrojne niebo nad nami
Lotnictwo AI 4/2022. Aligator – historia upadku
Lotnictwo AI 3/2022 – powietrzni zwiadowcy duzi i mali
Lotnictwo AI 2/2022 – numer ostatni przedwojenny 
Lotnictwo 1/2022 -przyszłość nadejdzie szybciej niż nam się wydaje
Lotnictwo 12/2021 - rocznicowe dylematy
Lotnictwo 11/2021 – pierwszy wielki sukces Antonowa
Lotnictwo10/2021 – wiosenna wojenka 1939
Lotnictwo9/2021 – dzień dzisiejszy lotnictwa wojskowego RP
Lotnictwo6/2021 – Łukaszenka nie był pierwszy?
Lotnictwo5/2021 – szpiedzy 50+
Lotnictwo4/2021 – kwietniowa mozaika
Lotnictwo 3/2021 – magazyn gdybających dziennikarzy
Lotnictwo 2/2021 - dwie rosyjskie ikony (lotnictwa)
Lotnictwo 1/2021 - przyzwoity start
Lotnictwo 12/2020 - nowe stare samoloty
Lotnictwo 11/2020- nowe stare
Lotnictwo 10/2020 - numer delta
Lotnictwo 9/2020
Lotnictwo 8/2020 - znowu czarna owca w numerze
Lotnictwo 7/2020
Lotnictwo 6/2020 – pod znakiem latających olbrzymów
Lotnictwo 4-5/2020 - co z tym Lotnictwem? Lotnictwo 3/2020 - dno jest blisko
Lotnictwo 2/2020-- ciekawie, choć nadal z dodatkiem bylejakości
Lotnictwo 12/2019 - sinusoida
Lotnictwo 10-11/2019 - jeden artykuł rozwalił cały numer 
Lotnictwo 6/2019, nie tracę nadziei 
Lotnictwo 1-2 /2019 - równia pochyła?
Lotnictwo 12/2018, jakość czy jakoś? 
Lotnictwo AI 9/2022 – śmigłowce na fali wznoszącej
Lotnictwo AI 2/2023 – ładowniczy ze śmigiełkiem na czubku
Lotnictwo 2/2020-- ciekawie, choć nadal z dodatkiem bylejakości
Lotnictwo 12/2019 - sinusoida
Lotnictwo 10-11/2019 - jeden artykuł rozwalił cały numer 
Lotnictwo 6/2019, nie tracę nadziei 
Lotnictwo 1-2 /2019 - równia pochyła?
Lotnictwo 2/2020-- ciekawie, choć nadal z dodatkiem bylejakości
Lotnictwo 12/2019 - sinusoida
Lotnictwo 10-11/2019 - jeden artykuł rozwalił cały numer 
Lotnictwo 6/2019, nie tracę nadziei 
Lotnictwo 1-2 /2019 - równia pochyła?
Lotnictwo 12/2018, jakość czy jakoś? 
Lotnictwo AI 9/2022 – śmigłowce na fali wznoszącej
Lotnictwo AI 2/2023 – ładowniczy ze śmigiełkiem na czubku
Lotnictwo 2/2020-- ciekawie, choć nadal z dodatkiem bylejakości
Lotnictwo 12/2019 - sinusoida
Lotnictwo 10-11/2019 - jeden artykuł rozwalił cały numer 
Lotnictwo 6/2019, nie tracę nadziei 
Lotnictwo 1-2 /2019 - równia pochyła?

Lotnictwo AI 9/2025. Straszenie MiGiem

Kilka dni temu zrobił się niewielki szum medialny lub raczej szumek wokół zapowiedzi powstania nowego rosyjskiego supermyśliwca MiG-41. Trochę to śmieszne, a trochę przerażające. Bardziej przerażające ze względu na skuteczność środków massmediowego rażenia i wszechobecnej dziś dezinformacji. Mniej ze względu na osiągi i możliwości nowego MiGa. Takiego ognistego smoka łatwo jest opisać, narysować pokazać za pomocą tego co górnolotnie nazywane jest sztuczną inteligencją. Zupełnie inną sprawą jest jego zaprojektowanie, zbudowanie, przetestowanie, o wprowadzeniu do służby nawet nie wspominając. Dodając do tego okoliczności rosyjskiej gospodarki oraz doświadczenia z budowy poprzednich samolotów bojowych i problemów z modernizacją i produkcją seryjną istniejących już samolotów, o efekt raczej możemy być spokojni. Tak charakterystyczne dla rosyjskiego przemysłu lotniczego pasmo opóźnień i porażek w całej swojej okazałości dotyka program myśliwca Su-57. Już w chwili oblotu konstrukcja nie do końca dorównywała amerykańskiemu konkurentowi F-22 Raptor. Liczne problemy techniczne i organizacyjne klasycznie już opóźniały program. Z czasem Su-57 przestał być konkurencją nie tylko dla Raptora, ale dla też opóźnionego, masowo wprowadzanego do uzbrojenia państw NATO samolotu F-35. Co gorsze, do grona konkurentów w budowie samolotów 5 generacji z przytupem włączyły się Chiny. Jakby tego było mało, Korea Południowa i Turcja opracowały swoje konstrukcje w lidze Su-57. Tym samym szanse na eksport Raptorskiego dalej niż do najbliższych sojuszników Rosji i pozyskanie w ten sposób środków na rozwój tego i kolejnych projektów spadły praktycznie do zera. Bez stabilnego finansowania, dostępu do najnowszych technologii, przy rosnącym zapóźnienia biur konstrukcyjnych i przemysłu możemy być spokojni nie tylko o przyszłość projektu MiGa-41, ale nawet wielkoseryjną produkcję Raptorskiego.
 
 
TOP 3
1. Su-57: ułomna 5 generacja. Rosyjski przemysł obronny traci kompetencje. Całkiem już długa historia programu rozwoju samolotu Su-57 opisana na ośmiu bogato ilustrowanych stronach przez Piotra Butowskiego. Tekst jak zwykle ciekawy, obejmujący wiele aspektów problemu: historię powstania maszyny, jej badań i wdrożenia do służby, nadzieje na współpracę z Indiami i eksport samolotów, aż po program modernizacji.
2. Śmigłowcowe dylematy USAF. Po drugiej stronie Atlantyku też nie jest łatwo. Opóźnienia i rosnące koszty programów lotniczych spędzają sen z powiek generałom. Przykładem może tu być opisana w artykule saga z zakupem śmigłowców HH-60W i MH-139A przez USAF. Pamiętające czasy Wojny Wietnamskiej UH-1N dobiegają kresu swojej żywotności, a następcy kupowani są wolniej niż potrzeba. W dodatku obie konstrukcje ciągle trapią problemy techniczne. O ile można stan ten zrozumieć w przypadku względnie nowych produktów koncernu Leonardo, o tyle rodzina Black Hawka ma już ponad pół wieku, tysiące wyprodukowanych maszyn w licznych wersjach i miliony godzin w powietrzu. Skomplikowana historię programu i zawiłości jego dnia dzisiejszego opisuje P. Henski.
3. Współpraca dla bezpieczeństwa. Enhanced Air Policing w Malborku. A. Gołąbek i A. Wrona prezentują materiał z misji, jaką w ramach programu pełniły wiosną br. brytyjskie Typhoony i Szwedzkie Gripeny tuż przy granicach Obwodu Królewieckiego. Autorzy piszą po trosze o kilku aspektach misji oraz zadaniach, działaniu i wyposażeniu obu kontyngentów.

Powiązane wpisy:

Lotnictwo AI 8/2025. Bomby dla Nobla

Lotnictwo AI 7/2025. Powolny zmierzch latających dysków
Lotnictwo AI 6/2025. Srebrny jubileusz najszlachetniejszych ze szlachetnych
Lotnictwo AI 5/2025. Antek wiecznie żywy5-antek-wiecznie-zywy.html
Lotnictwo AI 4/2025. Samolot „prezydencki”
Lotnictwo AI 3/2025. Samoloty pasażerskie – dynamiczna stagnacja
Lotnictwo AI 2/2025. Magia pierwszego razu
Lotnictwo AI 1/2025. Samba, kawa i Millenium
Lotnictwo AI 12/2024. Tuba propagandowa pełna marketingowego bełkotu
Lotnictwo AI 1/2025. Samba, kawa i Millenium
Lotnictwo AI 11/2024. Polska śmigłowcami stoi
Lotnictwo AI 10/2024. Staruszek Hercules, początki
Lotnictwo AI 9/2024. Polski przemysł lotniczo-kosmiczny – rozkwit czy agonia?
Lotnictwo AI 8/2024. Ciekawie, solidnie, atrakcyjnie?
Lotnictwo AI 7/2024. Niszowiec z kraju klonowego liścia
Lotnictwo AI 6/2024. Szerokokadłubowy Embraer
Lotnictwo AI 5/2024. Rok F-16 w Europie wschodniej
Lotnictwo AI 4/2024. Lotnicze dylematy Wuja Sama
Lotnictwo AI 3/2024. Stare i nowe Herculesy Trójkąta Weimarskiego
Lotnictwo AI 2/2024. Samoloty (roz)bojowe?
Lotnictwo AI 1/2024. Konkurencja i lobbing wśród magazynów lotniczych
Lotnictwo AI 12/2023. Historia coraz bardziej odległa, przyszłość coraz bardziej niepewna
Lotnictwo AI 11/2023. Podniebna artyleria
Lotnictwo AI 9/2023 – żółta kartka za bylejakość
Lotnictwo AI 8/2023 – odmitologizowanie Concordskiego
Lotnictwo AI 7/2023 – różne wymiary polityki odstraszania
Lotnictwo AI 7/2023 – różne wymiary polityki odstraszania
Lotnictwo AI 5,6/2023 – granice kryptoreklamy
Lotnictwo AI 4/2023 – PZL-130 Orlik – po co nam to było?
Lotnictwo AI 3/2023 – bylejakość Boeinga tuczy Airbusa
Lotnictwo AI 1/2023 – modernizacja po amerykańsku
Lotnictwo AI 12/2022 – numer wiele objaśniający
Lotnictwo AI 11/2022 – przekleństwo Jaskółki
Lotnictwo AI 10/2022 – szklane kule Airbusa i Boeinga
Lotnictwo AI 9/2022 – śmigłowce na fali wznoszącej
Lotnictwo AI 8/2022 – śmigłowiec, którego nie ma
Lotnictwo AI 7/2022 – spalone marzenie
Lotnictwo AI 6/2022 – drony po polsku
Lotnictwo AI 5/2022. Zbrojne niebo nad nami
Lotnictwo AI 4/2022. Aligator – historia upadku
Lotnictwo AI 3/2022 – powietrzni zwiadowcy duzi i mali
Lotnictwo AI 2/2022 – numer ostatni przedwojenny 
Lotnictwo AI 2/2023 – ładowniczy ze śmigiełkiem na czubku

Lotnictwo AI 9/2022 – śmigłowce na fali wznoszącej